Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng của bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế, hãy tìm hiểu về những cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế được chia sẻ bởi chuyên gia ngay trong bài viết dưới đây.
Sơ lược về rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Trước khi tìm hiểu về cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế, bạn nên tìm hiểu một số thông tin cơ bản về OCD để hiểu rõ về bệnh, từ đó hiểu được tình trạng bệnh của bản thân.
Cụ thể, chúng ta có thể hiểu đơn giản rối loạn ám ảnh cưỡng chế là một dạng rối loạn tâm thần tương đối đặc biệt với những hành vi điển hình là:
- Sợ vi khuẩn, sợ ô nhiễm ( sợ bẩn).
- Lặp đi lặp lại việc làm sạch một đồ dùng, rửa tay quá nhiều lần để đảm bảo sự sạch sẽ.
- Sắp xếp đồ vật theo quy luật nhất định, cảm thấy khó chịu khi quy luật bị phá vỡ. Cần phải ngay lập tức sắp xếp lại, nếu không sẽ luôn nghĩ vấn đề đó không thể tập trung làm việc.
- Liên tục kiểm tra mọi thứ (Kiểm tra cửa đã đóng hay chưa, kiểm tra bóng đèn đã tắt hay chưa…).
Nhìn chung, rối loạn ám ảnh cưỡng chế sẽ đi kèm với những hành vi lặp đi lặp lại một cách vô thức của người bệnh. Điều này với người bệnh có thể không phải là vấn đề quá nghiêm trọng, tuy nhiên những người xung quanh sẽ có cảm giác khó chịu, thậm chí bị ảnh hưởng bởi những hành vi đó.
Một số cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế hiệu quả
Rối loạn ám ảnh cưỡng chế không tự nhiên mất đi, đồng thời cũng không có cách chữa trị dứt điểm vì đây được đánh giá là bệnh tâm lý mãn tính. Bạn sẽ không thể phớt lờ, cố gắng trốn tránh vấn đề mà cần đối mặt, tìm cách chữa trị để quản lý tốt các hành vi nhằm hạn chế tối đa tình trạng phụ thuộc vào bệnh, từ đó xuất hiện các hành vi mà tâm trí không thể điều khiển.
Đầu tiên, muốn chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế thì bệnh nhân cần tìm đến bác sĩ, chuyên gia tâm lý để được chẩn đoán tình trạng bệnh, từ đó xây dựng phác đồ điều trị bệnh phù hợp với tình trạng rối loạn để đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất.
Cụ thể, hãy tham khảo một số cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế được chuyên gia, bác sĩ áp dụng dưới đây:
Trị liệu tâm lý
Đối với những bệnh nhân đối mặt với OCD ở mức độ nhẹ và trung bình, đa phần các bác sĩ sẽ ưu tiên sử dụng liệu pháp tâm lý để điều trị cho bệnh nhân thay vì sử dụng thuốc để hạn chế tối đa những phản ứng phụ do thuốc gây ra.
Cụ thể, chuyên gia tâm lý thường áp dụng hai phương pháp trị liệu tâm lý dưới đây:
Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT): Rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường xuất hiện phổ biến theo một chu kỳ nhất định bao gồm sự ám ảnh, lo lắng, cưỡng chế và cuối cùng là thoải mái.
Liệu pháp nhận thức hành vi CBT sẽ cung cấp đến người bệnh công cụ hữu ích để suy nghĩ, hành động và phản ứng lại với những thói quen không lành mạnh có liên quan đến hội chứng OCD. Mục đích chính của phương pháp này là hỗ trợ người bệnh thay thế dần những suy nghĩ, ám ảnh tiêu cực bằng những suy nghĩ và hành vi tích cực hơn.
Phòng ngừa phơi nhiễm và ứng phó (ERP): Với phương pháp này, chuyên gia tâm lý sẽ đưa người bệnh vào những tình huống gây ra trạng thái căng thẳng, lo lắng dẫn đến hành vi cưỡng chế.
Từ cách tiếp cận trực tiếp, chuyên gia sẽ hiểu rõ về tình trạng của bệnh nhân, đồng thời hỗ trợ giúp bệnh nhân học được cách đáp lại những yếu tố gây căng thẳng đó thay vì việc lặp đi lặp lại những hành vi vô nghĩa. Với phương pháp này, bản thân người bệnh phải tự học cách đối mặt và thực hành thật nhiều để quản lý cảm xúc và hành vi.
Kích thích não sâu (DBS)
Có thể nói, kích thích não sâu (DBS) chính là một trong những cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế phù hợp áp dụng cho người lớn từ 18 tuổi trở lên. Phương pháp này sẽ được áp dụng với những cá nhân không có phản ứng với những phương pháp điều trị OCD truyền thống.
Cụ thể, kích thích não sâu sẽ liên quan đến việc cấy các điện cực vào một số vùng nhất định của não bộ. Những điện cực này sẽ có tác dụng tạo ra xung điện, hỗ trợ điều chỉnh các xung bất thường trong não, cải thiện trạng thái tinh thần của người bệnh OCD.
Kích thích từ xuyên sọ (TMS)
Với những người trưởng thành có độ tuổi từ 22- 68 tuổi, các bác sĩ có thể chỉ định sử dụng phương pháp kích thích từ xuyên sọ với những bệnh nhân mắc ám ảnh cưỡng chế nặng không có phản ứng với những phương pháp thông thường. TMS là thủ thuật tác động không xâm lấn, sử dụng từ trường để kích thích tế bào thần kinh trong não bộ của con người, từ đó cải thiện dần các triệu chứng của rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Chữa rối loạn ám ảnh cưỡng chế bằng thuốc
Với bệnh thân mắc OCD, các bác sĩ cũng có thể cân nhắc và kê đơn thuốc để bệnh nhân sử dụng nhằm giảm bớt các triệu chứng của ám ảnh cưỡng chế. Nhìn chung, khi dùng thuốc người bệnh vẫn phải kết hợp với việc thực hành trị liệu tâm lý để đạt hiệu quả tốt nhất.
Hiện nay, chúng ta có thể điểm qua một số loại thuốc chống trầm cảm được FDA Hoa Kỳ phê duyệt với mục đích chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) dưới đây:
- Clomipramine (Anafranil) phù hợp sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 10 tuổi trở lên
- Fluoxetine (Prozac) có thể sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 7 tuổi trở lên
- Fluvoxamine có thể sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 8 tuổi trở lên
- Paroxetine (Paxil, Pexeva) là thuốc chống trầm cảm chỉ dành cho người lớn
- Sertraline (Zoloft) phù hợp sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên
Tùy vào cơ địa và tình trạng bệnh, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc với những loại thuốc điều trị OCD khác. Hãy trao đổi với bác sĩ thật kỹ về loại thuốc nên sử dụng nhằm đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất.
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Khi bác sĩ chỉ định các loại thuốc để hỗ trợ chữa rối loạn ám ảnh cưỡng chế, bạn nên lưu ý một số điểm dưới đây để dùng thuốc có được hiệu quả tốt nhất cũng như phát hiện kịp thời những tác dụng phụ. Cụ thể:
Lựa chọn thuốc phù hợp
Mục tiêu cuối cùng của việc sử dụng thuốc chính là hạn chế và kiểm soát hiệu quả những triệu chứng của OCD ở liều lượng thấp nhất. Vì vậy, bạn cần thảo luận cùng bác sĩ để lựa chọn loại thuốc phù hợp nhất với cơ địa và tình trạng bệnh. Thậm chí bác sĩ có thể cho bạn thử nhiều loại thuốc để tìm được loại thuốc điều trị có hiệu quả tốt nhất.
Chú ý về các phản ứng phụ
Hầu hết các loại thuốc điều trị tâm thần đều có những tác dụng phụ tiềm ẩn. Vì vậy, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ về những tác dụng phụ mà bản thân gặp phải sau khi sử dụng thuốc, từ đó có sự điều chỉnh liều lượng phù hợp hoặc quyết định ngưng sử dụng thuốc.
Lưu ý tương tác của thuốc
Khi sử dụng thuốc chống trầm cảm, bạn hãy trao đổi kỹ hơn với bác sĩ nếu bản thân đang sử dụng những loại thuốc điều trị khác để tránh tình trạng hai loại thuốc có sự tương khắc với nhau, làm giảm tác dụng hoặc gây nên phản ứng phụ với cơ thể.
Ngưng điều trị bằng thuốc
Trong quá trình điều trị OCD bằng thuốc, bạn tuyệt đối không được ngưng sử dụng thuốc một cách đột ngột mà cần tham khảo bác sĩ trước khi ngừng sử dụng thuốc để tránh trình trạng tái phát bệnh vì sử dụng chưa đủ liều hoặc ngừng quá đột ngột. Khi trao đổi, bác sĩ sẽ hỗ trợ bạn cách điều chỉnh liều lượng thuốc dần để đảm bảo sự an toàn.
Trên đây là một số thông tin cơ bản nhất liên quan đến cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Đồng thời, chúng tôi xin cung cấp những kiến thức cơ bản để giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về phương pháp điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Bác Sĩ Tâm Lý hy vọng sẽ giúp bạn cải thiện các triệu chứng của bệnh nhanh nhất, giúp bạn có thể tự tin đối mặt với những vấn đề gây ám ảnh, không còn xuất hiện hành vi cưỡng chế như trước đây.
Muốn biết bạn có bị ám ảnh cưỡng chế không? Làm bài test tại đây
